“Sadece çocuğumuz değil, bizler de her konuda destekleniyoruz”

Oğlu dört aydır ABA Terapi seansları alan F. H., “ABA’da çocukların motor becerileri, yetenekleri ve ihtiyaç duydukları alanlar belirlenerek basamak basamak ilerleniyor. Eksikleri doğrultusunda eğitim verildiği için çok kısa sürede dönüş alabiliyorsunuz” diyor.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

34 yaşındayım. Bir oğlum var. Oğlumun sağlık nedenlerinden dolayı şu an ev hanımıyım.

Çocuğunuzu isim belirtmeden kısaca anlatabilir misiniz?

Oğlum şu an 28 aylık. Kendi halinde, neşeli, dışa dönük, enerjik bir çocuk.

Oğlunuzda gelişimsel farklılık olarak ilk ne dikkatinizi çekti?

Normalde 19 aya kadar gelişim sürecini çok güzel bir şekilde tamamladı. Hatta bir ay kadar önden gidiyordu. Aylık kontrollerini hiç aksatmadık. Sürekli kontrol altındaydı. Pandemi girdikten sonra rutin kontrollerimize ara verdik. O süreçte bizimle konuşmayı kestiğini fark ettik. Normalde ‘anne gel’, ‘kedi geliyor’ gibi ikili cümleler kurmaya başlamıştı. Onlar kesildi.
Daha sonra hırçınlığı arttı. Pandemi sürecinden dolayı çocuk depresyonu tarzında bir şey olduğunu düşündük. O dönem sıkıntılı bir süreç olduğu için hemen doktora götüremedik. Haziran ayında yasaklar kalkınca hemen oyun terapisi aldırdım oğluma. Çünkü bir şeylerin yolunda gitmediğinin farkındaydım. Oyun terapisini 3 kez aldıktan sonra psikoloğumuz bizi psikiyatriye yönlendirdi. İlk gittiğimiz psikiyatrist bizim için kötü bir tecrübe oldu. 10 dakika gibi kısa bir sürede çok hızlı bir şekilde bizim yüzümüze hemen tanı söyledi. Tabi oradan çıktığımızda ilk defa böyle bir şey duyduk ve o şoku atlatmamız biraz sürdü. Sonrasında hemen farklı bir doktor arayışına girdik. İkinci doktorumuz çok ilgilendi ve vakit ayırdı. Eşimle ayrı, benimle ayrı görüştü. Bize atipik otizm şüphesinden bahsetti ve uyaran eksikliği olabileceğini söyleyerek hızlı bir şekilde yoğun eğitim almasını istedi. O şekilde bir eğitim arayışına girdik.

ABA Terapi’den önce bir özel eğitim aldınız mı?

Hayır almadık, ABA ile başladık. Kendi araştırmalarımızla ABA’nın verimli olduğunu okumuştuk, ABA’de ilerlemenin daha sağlam adımlarla gittiğini duymuştuk. O yüzden ABA eğitimi veren bir yer aradık ve bu şekilde Verimli Danışmanlık’ı bulduk.

ABA Terapi’ye ne zaman başladınız?

Tam dört ay oldu.

Ayda kaç seans ABA terapi alıyorsunuz?

40 seans. Haftanın 5 günü geliyoruz, seanslar sonrasında da aile görüşmelerimiz oluyor 15’er dakika. Datalar anlatılıyor, aile bilgilendiriliyor.

ABA Terapi’de bulunduğunuz süre zarfında yaşadıklarınızdan bahseder misiniz?

Terapiye ilk başladığında oğlum kesinlikle yönerge almıyordu. Hırçınlıkları vardı. Çok inatçı değildi ama ister istemez hırçınlığı vardı. Tam anlamıyla oyuncaklarla oynamıyordu. Yani ilgisi vardı ama oyun kuramıyordu. Buraya başladıktan sonra tamamen yönerge almaya başladı. İlk haftalarda farkındalığı arttı. Artık yukarıda uçan kuşu göstermeye başladı, anlamlı, daha bilinçli hareketler yapmaya başladı. Şu anda tamamen yönerge alıyor. Birçok şeyden memnun kaldık, şu an eğitimimiz devam ediyor.

Araştırmaya başlamadan önce ABA Terapiyi hiç duymuş muydunuz?

Hayır, bir bilgimiz yoktu.

Peki şimdi neler biliyorsunuz?

Gelişim testleri ve ailelerle yapılan testler soncunda çocukların gelişimine uygun, basamaklar şeklinde eğitimler hazırlanıyor. Çocukların motor becerileri, yetenekleri ve ihtiyaç duydukları alanlar belirlenerek basamak basamak eğitim vererek ilerleniyor. İlk günden bu güne kadar inanılmaz farklılık var hem oğlumda hem de tüm ailede.

ABA Terapi’ye başkalarına tavsiye eder misiniz? Sizin beklentilerinizi karşıladı mı?

Kesinlikle tavsiye ederim. Biz de bu işin içerisinde değildik daha önce çok araştırdık eşim aynı ben ayrı. ABA Terapi’yi kesinlikle öneririm. Bunu sadece söz olarak değil, altını doldurarak söylüyorum. Çocukların tam yaşına göre gereken testler uygulandıktan sonra eksikleri doğrultusunda eğitim verildiği için çok kısa sürede dönüş alabiliyorsunuz. Biz çocuğumuzda bunu bizzat yaşadık ve gördük.

Az önce biraz bahsettiniz ama oğlunuzun ABA Terapiden önce yapamayıp şimdi yapabildiği neler var?

Çok kısa sürede inanılmaz güzel farklar var. Artık biz söylemeden birçok şeyi bağımsız bir şekilde yapabiliyor. Mesela okuldan gelince ayakkabısını çıkarıp dolaba yerleştiriyor. İçtiği bardağını mutfağa götürüp bırakıyor, çöpünü atıyor. Her söylediğimiz yönergeyi yerine getiriyor. “Işığı söndür, kapıyı kapat, yanımıza gel” gibi ikili, üçlü yönergeleri de basamak basamak yapıyor. Dışarıdan geldiğinde elini yüzünü yıkaması gerektiğini biliyor. Şu an tuvalet eğitimine başlayacağız çünkü artık onun sinyallerini alıyoruz. Bence dört aylık bir süre içinde böyle bir değişim çok güzel.

Onun hayatındaki bu gelişmeler sizin hayatınıza nasıl yansıyor? ABA Terapi’nin sizin hayatınıza nasıl yansımaları oldu?

Önceden bir ortama gireceğimiz zaman “Durmaz ki”, “Girmeyelim”, “Ortalığı dağıtır, çok bağırır, buradan gidelim” diye düşünüyorduk. Şimdi kalabalık ortamlarda o kadar uyumlu davranıyor ki, iletişim kurmaya başladı, yeni yeni kelimeleri çıkmaya başladı. Söyleyebiliyorsa telaffuz ediyor, söyleyemiyorsa işaretlerle ihtiyaçlarını istiyor. Daha uyumluyuz ve hayatımız daha kolaylaştı.

Uygulamalı aile eğitimi hakkında ne düşünüyorsunuz?

ABA eğitimini tercih sebeplerimizden biri de buydu. Çünkü çocuğunuz dersteyken siz kesinlikle dışarıda boş beklemiyorsunuz. Aileler de bu konuda bilinçlendiriliyor, videolar izletiliyor, İstanbul’dan 15 günde bir gelen eğitim grubumuz, psikoloğumuz var. Bu şekilde aileler ne gibi sıkıntılarla karşılaşıyor, bunlarla nasıl başa çıkabilir gibi konularda destek olunuyor. Sadece çocuğumuz değil, bizler de her konuda destekleniyoruz.

Aile testleri nasıl bir farkındalık yaratıyor?

Birçok eksiğimizi, neleri yanlış yaptığımızı eşimle fark ediyoruz. O konuda kendimizi düzeltmeye çalışıyoruz ve gerçekten farkındalığımız artıyor ve uyguladığımızda bunlar çocuğumuza da yansıyor. O yüzden de “evet böyle yapmamalıymışız, burada hata yapmışız” dediğimiz çok şey oldu.

Çocuğunuzda derslere de giriyor, gözlem yapıyorsunuz. Bunun artıları neler?

Çocuğuma evde de nasıl davranmam gerektiğini ya da bir şey öğretmem gerekirse nasıl komutlar vermem gerektiğini ya da tepki gösterdiğinde ona nasıl yönergeler vermem gerektiğini öğrendim. Zaten çocuğunuz o yönergelerle öğrenmeye başladıktan sonra doğal bir öğrenme sürecine giriyorsunuz. ve sizin de desteğinizle çocuğunuzun öğrenmesi de hızlanıyor. O yüzden eğitmenlerimizi izliyoruz. Nasıl tepkiler veriyorlar, krizleri nasıl yönetiyorlar, neyi nasıl söylememiz gerektiğini görüyoruz ve bu ev ortamına taşındığı zaman daha da destekleyici oluyor.

Bu herhalde oyun programı için de geçerli… Oyun becerilerinde nasıl değişiklikler oldu?

Oğlumun oyuncaklara ilgisi vardı ama amacına uygun kullanmıyordu. Şu anda oyun kurmayı öğrendi ve birçok şeyi amacına uygun kullanıyor. Son zamanlarda dışarıdan gelen çocuklarla da nasıl oyun kurması gerektiğini öğrendi. Onları yanına çağırıp oyun kurmaya çalışıyor. Bu bizim için gayet güzel bir duygu. Bizim beklentilerimiz de bu yöndeydi bu bizi çok mutlu ediyor açıkçası.

Verim Danışmanlık’ın uyguladığı tedavi protokolü sistematiğinin güçlü bulduğunuz yanları neler?

Birincisi belirli testler yapıldıktan sonra çocuğunuzun eksiğine yönelik eğitim olması. İkincisi, bu eğitimin unutulup unutulmadığına dair sürekli yapılan tekrarlar. Ve beni en çok cezbeden şeylerden biri ailenin de sürekli bu sistemin içinde olması.